avustralya naati ccl

NAATI Nedir?

NAATI (National Accreditation Authority for Translators and Interpreters), Avustralya’da hizmet veren Ulusal Mütercim – Tercüman Akreditasyon Kurumu. Adında geçen translator ve interpreter kelimelerinin ikisi de çevirmenlik anlamına geliyor; ‘interpreter’ sözlü çeviri yapan kişi -tercüman-, translator ise yazılı çeviri yapan kişi -mütercim- demek. Genel merkezleri başkent Canberra’da.

Çevirmenlik Sertifikası | Kurumun amacı Avustralya’da çevirmenlik alanında bir standard yakalamak ve sürdürülebilir kılmak. Bunu çevirmen olmak isteyenler için sınavlar hazırlayarak ve sınav sonucu sertifika vererek yapıyorlar. Alabileceğiniz pek çok sertifika çeşidi var. Avustralya’da çevirmen olarak çalışmak isterseniz buradan hangi sertifikayı almanız gerektiğini bulabilirsiniz.

NAATI CCL (5 Puan sınavı) Nedir?

NAATI CCL (Credentialed Community Language) subclass 189, 190, 486 gibi puan bazlı Avustralya vizelerine başvuruda bulunmak isteyenlerin 5 puan kazanabilecekleri bir sınav türü. Sınav henüz çok yeni, ilk kez 2018 Mart ayında yapılmış. Bu sınavı geçmeniz durumunda çevirmen olarak çalışamıyor ya da akredite edilmiş olmuyorsunuz; yanlızca vize için 5 ekstra puan alabiliyorsunuz. Bu yüzden NAATI resmi sitesinde dahi NAATI CCL (5 bonus puan sınavı) olarak geçiyor 🙂 Sınavda sözlü olarak İngilizce ve LOTE (Language Other Than English – İngilizceden başka bir dil) arasında çeviri yapmanız bekleniyor.

Sınav sadece Avustralya içinde ve yılda birkaç kez yapılıyor. Sınava Adelaide, Brisbane, Canberra, Hobart, Melbourne, Perth ya da Sydney’de girebilirsiniz. Sınavı pek çok dilde alabilirsiniz, şansımıza Türkçe de bunlardan birisi.

Talep çok yüksek olduğu için sınav kontenjanları hızlıca doluyor. Ben Ağustos ayında sınava girmeye karar verdiğimde Şubat 2019’a kadar çevre bölgelerde yer olmadığını görüp vazgeçmiştim. Resmi sitede de 2018 için aşırı talep sebebiyle yer kalmadığı belirtiliyordu. Bir süre sonra kontrol ettiğimde Ekim’18 için Canberra’da yer bulup kayıt oldum ve nispeten yakın olduğu için sınava Canberra’da girdim. Ağustos ayında dahi Sydney’de Haziran’19 a kadar yer yoktu.

Başvuru

Sınav ücreti A$800. Sınava kayıt olmak isterseniz sınav ücretini ödüyor; pasaportunuz ve pasaport fotoğrafınız gibi istenen belgeleri sisteme yüklüyorsunuz. Eğer bir sorun yoksa birkaç gün içinde sınava kayıt olabileceğinizi, yer seçmeniz gerektiğini belirten bir mail alıyorsunuz ve sistemden yer seçiyorsunuz. Sınav yeri de seçtikten sonra, beklemekten ve hazırlanmaktan başka yapmanız gereken bir şey yok.

Sınava Hazırlık

Sınav henüz çok çok yeni olduğu için hazırlanacak pek fazla materyal bulunmuyor. NAATI’nin kendi sitesinde hazırlık için koyduğu örnek diyaloglar var. Türkçe için 2 adet kayıt bulunuyor, bu adresten göz atabilirsiniz. Tabii bu tarz sınavlar Avustralya’da hemen kendi endüstrisini yaratıyor, etrafta şimdiden bir sürü NAATI hazırlık kursları var. Genelde Hintçe gibi yüksek talep olan dillerde veriliyor, Türkçe olanına rastlamadım. Eğer Türkçe olan iki hazırlık parçası size yetmezse, diğer dillerin İngilizce kısımlarını çevirmeyi deneyebilirsiniz 🙂

Sınav Günü

Sınav saatiniz kesin bir saat olarak değil bir aralık olarak veriliyor. Benim için bu 9:00 AM – 12:00 AM oldu, sonlara kaldığım için de sınavın sonuna kadar bekledim. Verilen saatten yarım saat önce sınav merkezinde olmanız isteniyor.

Sınava gireceğimiz yerde toplantı odalarından biri NAATI CCL için ayrılmıştı. Kapıda pasaportumuzu gösterip kimliğimizi doğruladıktan sonra odaya girdik. Sınav için beklerken herhangi bir elektronik alet kullanmak yasak, telefonlarımızı kapatarak masanın üzerine bırakmamız istendi. Odada çay, kahve, su vardı; bekleme süresi uzarsa diye ve bilgiler kısmında özellikle belirtildiği için atıştırmalık birşeyler de yanımızda getirmiştik. Sınavlar dillere göre ayrıldığı için bekleyenlerin çoğu Türkçe sınavı için oradaydı. Diğer dilleri önce alıp bitirdikleri için de sona biz kaldık.

naati ccl avustralya

Odada önceden getirdiğiniz yazılı notlar üzerinde çalışabiliyorsunuz. Şansımıza toplantı salonunda başımızda bekleyen gözetmen de sınavları hazırlayan kişiydi, sınavdan önce beklentinin birebir kelime kelime çeviri olmadığını, sitedeki hazırlık sorularının sınavdan daha zor olduğu gibi konulardan bahsederek içimizi epey rahatlattı 🙂

Odada beklerken sınav sırası gelen sınavın yapılacağı odaya gidiyor ve sınav bitiminde bina çıkışına kadar eşlik ediliyor. Sınavın yapıldığı odada masanın bir tarafında gözetmen, önünde bilgisayarı ve ses kayıt aleti var. Sınavdan önce sınav hakkında bilgileri ve formatını anlatıyor ve onaylamanızı istiyor. Sınav sırasında konuşmuyor, yanlızca ses kaydını bilgisayardan açıyor, çevirinizi bekliyor ve yeni kısmı oynatıyor. Sizin dilinize aşina olmadığından, yani muhtemelen Türkçe bilen bir gözetmen denk gelmeyecek, çeviriyi tamamladıktan sonra başınızla bir işaret yapmanızı ya da mesela gülümsemenizi bekliyorlar.

Sınav formatı

NAATI CCL sınavı kısa bir sınav, yaklaşık 15 – 20 dakika sürüyor.

Sınavın formatı şu şekilde; Avustralya’dasınız, İngilizce bilmeyen bir Türk’ün derdini Türkçe bilmeyen bir memura anlatması gerekiyor. Siz de bu ikilinin anlaşmalarına yardım eden kişisiniz. Önce Türk birşeyler söylüyor, memura İngilizce’ye çeviriyorsunuz. Sonra memur cevap veriyor, Türk’e ne dediğini anlatıyorsunuz. Sizden istenen tamamen aradaki bilgi aktarımını sağlamanız. Konular günlük hayatta gerçekten karşınıza çıkabilecek konuşmalardan seçiliyor. Genel konular “sağlık, yasal konular, toplum, göç/yerleşme, eğitim, sosyal hizmetler, finans, konut, iş, istihdam, sigorta ya da tüketici işleri’” olarak belirtilmiş.

avustralya naati ccl
NAATI CCL Çalışma diyaloğundan bir kısım

Çevirmeniz istenen iki adet diyalog var. Bu diyaloglar 300 kelimeyi geçmiyor, konuşma kısımları da 35’er kelimeyi geçmiyor. Benim girdiğim sınavda taşınmaya çalışan bir Türk ile emlakçı arasında geçen bir diyalog ve İngilizce kursuna kayıt olmak isteyen bir Türk ile kurs görevlisi arasında geçen diyalog soruldu. Sanırım sınava girilen dile göre çevrilmesi istenen parçalar da değişiyor.

    • Sınav sırasında kalem ve kağıt veriliyor. İsterseniz not alabilirsiniz.
    • Her bir kısa bölüm sonunda çevirmeye başlamanıza işaret eden bir ses duyuyorsunuz. Bu sesi duyduktan sonra çok beklemeden çeviriye başlamanız gerekiyor.
    • Her diyalog için bir kere diyaloğu tekrar ettirme hakkınız var. Tekrar edebilir misiniz dediğinizde son çalınan kısmı tekrar çalıyorlar. Eğer bir diyalog içinde birden fazla tekrar talep ederseniz puanınız kırılıyor.
    • Çevirirken bir yeri yanlış söylediğinizi farkederseniz, ‘Sorry, I’ll translate this part again’ gibi bir uyarı vererek o kısmı tekrar çevirebiliyorsunuz. Bundan da puan kırılmıyor -her seferinde yapmazsanız tabii 🙂 –

 

avustralya naati ccl

Sınav Sonucu

Sınav sırasında kaydedilen sesiniz iki ayrı kişi tarafından değerlendiriliyor ve puanlanıyor. Eğer iki değerlendirme arasında büyük bir fark varsa üçüncü bir kişiden daha değerlendirme yapması talep ediliyormuş. İstenen genel olarak bilgiyi ve duyguyu karşı tarafa ne kadar geçirebildiğiniz. Bunun yanısıra yaptığınız çevirinin kalitesine, dili ne kadar etkili kullandığınıza da bakılıyor. Yaptığınız hatanın cinsine göre kırılacak puan değişiyor, örneğin karşı tarafa yanlış bilgi verirseniz ya da bilgi eksiltirseniz daha yüksek puan kırılacağı belirtilmiş. Bunun dışında telafuzunuz, konuşma stiliniz, kullanmayı tercih ettiğiniz kelimeler de önemli. Her diyalog 45 puan üzerinden puanlanıyor. Geçmek için diyalog başına en az 29 puan almanız, totalde ise 90 üzerinden en az 63 almanız gerekiyor. Yani bir diyalogdan 29 aldıysanız diğerinden en az 34 almanız gerekiyor.

Sınav sonuçlarının sınava girdikten sonra 8-10 hafta içerisinde açıklanacağı belirtilmiş, sonucun geçerliliği ise 3 yıl. Açıklanma süresi sınavın yapıldığı dile göre değişiyor, çünkü sonuçları açıklamadan önce o dilde sınav alanlarının tamamının sonucunun belirlenmesi bekleniyormuş. Forumlarda sonucu 3 haftada gelen de 2 ayda gelen de var. Türkçe için bir bilgiye rastlamadım, kendi sonucumu bekliyorum. Sınav sonucunuz geldiğinde subclass 189, 190 ve 486 gibi puan tabanlı sınavlardan 5 ekstra puan talep edebiliyorsunuz. Özellikle puan alt sınırı 65’e yükseltildiğinden beri bu ekstra 5 puan kalıcı oturuma giden yolda çok değerli, maalesef.

Girdiğim sınavın sonucu henüz açıklanmadığı için sınavın zorluğu / kolaylığı ve değerlendirilmesi hakkında bir yorum yapmıyorum. Sınav henüz çok yeni olduğu için genel olarak geçme / kalma yüzdesi ile ilgili de pek bir bilgi bulamadım. Benim genel olarak anladığım, gerek sınav sistemi çok yeni olduğu için, gerek sınav sonucu vizenize 5 puan eklemekten başka bir işe yaramadığı için sınav değerlendirmesinde çok keskin çizgiler ve zorlamalar olmadığı. Sınavdan çıktığımızda genel kanı da nispeten kolay olduğu yönündeydi ama, bakalım!

Sonuç sonrası edit:

NAATI CCL sonucu mail olarak geldi, mailin içeriğinde hangi kısımdan kaç puan aldığım belirmişti. Sınav sonucunu kontrol edebileceğiniz başka bir site vb. bulunmuyor. 23 Ekim’de girdiğimiz sınavın sonucunu bildiğim kadarıyla 23 Kasım’da göndermeye başladılar, benim sonucum 26 Kasım’da ulaştı. Sonuçtan sonra bir de sınavı geçtiğime dair sertifika yolladılar.

Ben gerekli puanı aldım ama sanırım ilk izlenimlerimde yanılmışım, sınavı geçemeyen pek çok insan oldu. Değerlendirmeyi hangi kurallara göre yapıyorlar bilgisi bulunmadığı için ben sadece kendim sınavda ne yaptım, onu söyleyebilirim.
Diyalogları dinlerken yazı yazdığımda odaklanamadığım için kalem ya da kağıt kullanmadım. Bu yüzden konuşma bitip sesi duyduğumda beklemeden direkt çeviriye başladım. Kendimi çok fazla düzeltmedim, bir ya da iki kere -düzeltiyorum- uyarısı verip tekrar çevirdim. İki diyalog içinde bir kere de cümlenin tekrar edilmesini istedim.

Bunun dışında kalanlar da anlamı ne kadar verebildiğiniz ve hangi kelimeler ile çevirdiğinizle alakalı sanırım. Yine de nasıl puanlandığını ve nerelerden puan kırdıklarını bilemiyoruz. En azından hafife alınmaması gereken bir sınav olduğunu anlamış olduk 🙂